- Τι είναι η διαλείπουσα χωλότητα;
- Τι προκαλεί τη διαλείπουσα χωλότητα;
- Πώς γίνεται η διάγνωση;
- Χρειάζομαι θεραπεία επειδή έχω διαλείπουσα χωλότητα;
- Πώς θεραπεύεται η διαλείπουσα χωλότητα;
- Έχει επιτυχία η θεραπεία;
- Ποιος είναι ο κίνδυνος να χάσω το μέλος μου;
- Μπορώ να βοηθήσω τον εαυτό μου;
Τι είναι η διαλείπουσα χωλότητα;
Διαλείπουσα χωλότητα ονομάζεται ο πόνος στα κάτω μέλη (γλουτούς, μηρούς, γάμπες ή πέλματα) που εμφανίζεται μόνο όταν περπατάτε, ενώ εξαφανίζεται αφού σταματήσετε και ξεκουραστείτε για λίγα λεπτά. Μπορεί να μην αισθάνεστε ακριβώς πόνο, αλλά σφίξιμο, βάρος ή αδυναμία. Οφείλεται σε μειωμένη ροή αίματος με τις αρτηρίες προς τα κάτω μέλη. Στην ηρεμία η ποσότητα του αίματος που φθάνει σ’ αυτά είναι επαρκής, όμως όταν βαδίζετε η κυκλοφορία δεν επαρκεί.
Η διαλείπουσα χωλότητα παρουσιάζεται γρηγορότερα όταν βαδίζετε σε ανηφόρα ή με γρηγορότερο βήμα, οπότε οι απαιτήσεις των μυών σε αίμα και οξυγόνο γίνονται μεγαλύτερες. Με τον καιρό – ειδικά χωρίς θεραπεία – μπορεί να αρχίσετε να την αισθάνεστε σε μικρότερες αποστάσεις.
Τι προκαλεί τη διαλείπουσα χωλότητα;
Η συνηθέστερη αιτία είναι η αθηροσκλήρυνση που μπορεί να στενέψει μια αρτηρία (στένωση) ή να την κλείσει εντελώς (απόφραξη). Η αθηροσκλήρυνση είναι μια διεργασία γήρανσης, αλλά συμβαίνει ενωρίτερα σε ανθρώπους που καπνίζουν και όσους έχουν σακχαρώδη διαβήτη, υπέρταση ή αυξημένη χοληστερόλη. Όταν η πάθηση αυτή προσβάλλει την κοιλιακή αορτή, τις λαγόνιες, τις μηριαίες, την ιγνυακή ή τις κνημιαίες αρτηρίες, δηλαδή τις αρτηρίες που τροφοδοτούν με αίμα τα κάτω μέλη, ονομάζεται περιφερική αποφρακτική αρτηριοπάθεια (ΠΑΑ) ή περιφερική αγγειακή νόσος (ΠΑΝ).
Σπανιότερα, η διαλείπουσα χωλότητα μπορεί να οφείλεται σε θρομβωμένο ανεύρυσμα της ιγνυακής αρτηρίας και γενικότερα σε απόφραξη αρτηρίας του κάτω άκρου από κεντρικότερης προέλευσης θρόμβο (πχ από εμβολή λόγω κολπικής μαρμαρυγής).
Σε νεότερα άτομα, μπορεί να οφείλεται σε άλλες αρτηριακές παθήσεις, όπως είναι η παγίδευση της ιγνυακής αρτηρίας, η κυστική νόσος του έξω αρτηριακού χιτώνα, η νόσος Buerger (αποφρακτική θρομβαγγειΐτιδα), η ινομυϊκή δυσπλασία, κάποιες αγγειΐτιδες, το μέσο αορτικό σύνδρομο και η εμμένουσα ισχιακή αρτηρία.
Τη διαλείπουσα χωλότητα μπορούν να μιμηθούν παθήσεις, οι οποίες επίσης προκαλούν πόνο στα κάτω μέλη που επιδεινώνεται με τη βάδιση, αλλά δεν είναι αγγειακές. Τέτοιες είναι:
- Ριζιτικός πόνος από στένωση του νωτιαίου σωλήνα ή από συμπίεση νευρικών ριζών στην οσφυοϊερά μοίρα της σπονδυλικής στήλης, εξαιτίας δισκοκήλης, οστεοφύτων ή νεοπλασίας
- Μυοσκελετικές παθήσεις, όπως η οστεοαρθρίτιδα (ισχίων ή γονάτων) ή το σύνδρομο διαμερίσματος
- Νευρολογικές παθήσεις, όπως η διαβητική νευροπάθεια ή άλλες νευρίτιδες
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Αρχικά ο ιατρός θα σας ρωτήσει για τη γενική κατάσταση της υγείας σας, τα συμπτώματά σας και το ατομικό σας αναμνηστικό (δηλαδή, τι άλλες παθήσεις και παράγοντες κινδύνου έχετε). Μετά θα σας εξετάσει, ειδικά στην κοιλιά και τα κάτω μέλη εκτιμώντας την ένταση των σφυγμών στις αρτηρίες σας σε ορισμένες θέσεις.
Κατόπιν, αν ο ιατρός υποπτεύεται ότι η διαλείπουσα χωλότητα είναι αγγειακής αιτιολογίας, μπορεί να προχωρήσει σε κάποιες από τις παρακάτω απλές εξετάσεις:
- Μέτρηση σφυροβραχιόνιου δείκτη πίεσης (ΔΠ), δηλαδή μέτρηση και σύγκριση της αρτηριακής πίεσης άνω και κάτω μελών
- Εξετάσεις αίματος περιλαμβανομένης της χοληστερόλης ή άλλων δεικτών αρτηριοπάθειας
Για ακριβέστερη εκτίμηση της έκτασης της πάθησης και του βαθμού της στένωσης ή της απόφραξης των αρτηριών – ειδικά όταν σχεδιάζεται χειρουργική θεραπεία – ο ιατρός μπορεί να ζητήσει:
- Υπερηχογράφημα έγχρωμης ροής (triplex). Γίνεται με χρήση υπερήχων για να αναδειχθούν ανωμαλίες στη δομή και το εύρος των αγγείων καθώς και να μελετηθεί η ταχύτητα ροής του αίματος σ’ αυτά
- Ψηφιακή αγγειογραφία κοιλιακής αορτής, λαγονίων αρτηριών και αρτηριών κάτω μελών. Χρησιμοποιούνται ακτίνες Χ για ακτινογραφία των αρτηριών με έγχυση σκιαγραφικού μέσου. Αυτή η εξέταση γίνεται με χορήγηση τοπικού αναισθητικού φαρμάκου συνήθως στη βουβωνική περιοχή και αφού παρακεντηθεί η μηριαία αρτηρία προωθείται ένας καθετήρας προς τις αρτηρίες του ενδιαφέροντος
- Αξονική αγγειογραφία (CTA). Χρησιμοποιούνται ακτίνες Χ για την απεικόνιση των αγγείων
- Μαγνητική αγγειογραφία (MRA). Χρησιμοποιούνται μαγνητικά πεδία και ραδιοκύματα για την απεικόνιση των αγγείων
Χρειάζομαι θεραπεία επειδή έχω διαλείπουσα χωλότητα;
Αν αυτή προκαλείται από αποφρακτική αρτηριοπάθεια των κάτω μελών και είναι ήπια, δε χρειάζεστε επέμβαση. Μπορεί όμως να έχετε παρόμοια αποφρακτική πάθηση στις αρτηρίες που τροφοδοτούν με αίμα ζωτικά όργανα, όπως την καρδιά ή τον εγκέφαλο. Επομένως, επειδή η αρτηριοπάθεια είναι προειδοποιητικό σήμα για καρδιακά ή εγκεφαλικά επεισόδια, είναι σημαντικό να θέσετε υπό έλεγχο τους παράγοντες κινδύνου, δηλαδή κάπνισμα, σακχαρώδη διαβήτη, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία κλπ.
Η διαλείπουσα χωλότητα συνήθως μένει σταθερή για μεγάλα διαστήματα σε πολλούς ασθενείς. Αν όμως περιορίζεται πολύ το βάδισμά σας και αυτό έχει επιπτώσεις στον τρόπο ζωής σας, ο αγγειοχειρουργός θα συζητήσει τις επεμβατικές θεραπευτικές δυνατότητες μαζί σας.
Πώς θεραπεύεται η διαλείπουσα χωλότητα;
Αφού θεμελιωθεί η διάγνωση της υποκείμενης πάθησης που προκαλεί τη διαλείπουσα χωλότητα, μπορεί να ακολουθήσει κατάλληλη θεραπεία.
Είναι προφανές ότι η θεραπεία ποικίλει για τις διάφορες αγγειακές παθήσεις που μπορεί να εκδηλώνονται με διαλείπουσα χωλότητα, δηλαδή, την περιφερική αποφρακτική αρτηριοπάθεια (ΠΑΑ), την παγίδευση της ιγνυακής αρτηρίας, την κυστική νόσο του έξω χιτώνα των αρτηριών, τη νόσο Buerger (αποφρακτική θρομβαγγειΐτιδα) και την ινομυϊκή δυσπλασία.
Ο αγγειοχειρουργός είναι ο μόνος ιατρός εκπαιδευμένος να προσφέρει όλους τους τύπους θεραπείας για όλες τις αγγειακές παθήσεις που προκαλούν διαλείπουσα χωλότητα και, επομένως, ο μόνος αρμόδιος να αποφανθεί για τη σωστότερη θεραπευτική επιλογή προς όφελος του ασθενούς του.
Έχει επιτυχία η θεραπεία;
Η συντηρητική αγωγή με ένα πρόγραμμα βαδίσματος βοηθά πολύ και είναι ασφαλής. Επειδή η χειρουργική και η ενδαγγειακή θεραπεία δεν είναι πάντοτε επιτυχημένες, δικαιολογούνται γενικώς στις πιο σοβαρές περιπτώσεις διαλείπουσας χωλότητας, δηλαδή όταν είναι πραγματικά περιοριστική.
Ποιος είναι ο κίνδυνος να χάσω το μέλος μου;
Ελάχιστοι ασθενείς με διαλείπουσα χωλότητα θα βρεθούν σε κίνδυνο να χάσουν το μέλος τους, εφόσον βέβαια βοηθήσουν σωστά τον εαυτό τους. Οι απλές οδηγίες που σας δίνουμε είναι πολύ αποτελεσματικές.
Μπορώ να βοηθήσω τον εαυτό μου;
- Σταματήστε εντελώς το κάπνισμα αν καπνίζετε
- Να ελέγχετε το σάκχαρο αίματος, την αρτηριακή πίεση και τη χοληστερόλη, και αν είναι αυξημένα, να πάρετε κατάλληλη θεραπεία
- Να παίρνετε τη φαρμακευτική αγωγή που σας έχει δοθεί
- Η τακτική άσκηση και η προσοχή στη διατροφή (μείωση κατανάλωσης ζωικών λιπών) έχουν ευεργετικά αποτελέσματα
- Φροντίστε να διατηρείτε το βάρος σας σε κανονικά επίπεδα
Τελευταία ενημέρωση 03/03/2015