Επικοινωνια
με e-mail »
ηρακλειο κρητησ
2810 282123
giatroi Θεραπεία

Fistula-μόσχευμα για αιμοκάθαρση

Αυτή η ενημέρωση δε σκοπεύει να υποκαταστήσει την επαγγελματική ιατρική πληροφόρηση, διάγνωση και θεραπεία. Οι ασθενείς που διαβάζουν άρθρα σ’ αυτή την ιστοσελίδα πρέπει να αξιολογήσουν τις πληροφορίες προσεκτικά με τη βοήθεια του θεράποντα ιατρού τους.

Γιατί χρειάζομαι αυτή την εγχείρηση;

Όπως σας έχει ήδη εξηγήσει ο νεφρολόγος σας, έχετε χρόνια νεφρική ανεπάρκεια (ΧΝΑ) τελικού σταδίου, δηλαδή οι νεφροί σας έχουν υποστεί μόνιμες αλλοιώσεις τέτοιες ώστε δεν μπορούν πια να καθαρίζουν το αίμα σας αποτελεσματικά από ορισμένες βλαπτικές ουσίες που κυκλοφορούν σ’ αυτό. Τη λειτουργία των νεφρών σας θα υποκαταστήσει το μηχάνημα αιμοκάθαρσης (τεχνητός νεφρός) με το οποίο θα συνδέεστε συνήθως 3 φορές την εβδομάδα για λίγες ώρες κάθε φορά.

Στο μηχάνημα θα συνδέεστε με δυο ειδικούς λεπτούς και εύκαμπτους καθετήρες, οι οποίοι θα τοποθετούνται μέσα στο αγγείο σας με παρακέντηση σε δυο σημεία. Ο ένας καθετήρας (“αρτηρία”) θα κατευθύνει το αίμα σας προς το μηχάνημα, όπου θα φιλτράρεται, και καθαρό πλέον θα επιστρέφει με τον άλλο καθετήρα (“φλέβα”) στο άλλο σημείο παρακέντησης.

Η εγχείρηση στην οποία πρόκειται να υποβληθείτε στοχεύει στο να δημιουργήσει τη δυνατότητα στο προσωπικό της Μονάδας Τεχνητού Νεφρού (ΜΤΝ) να έχει πρόσβαση σε μια φλέβα σας, η οποία πρέπει να βρίσκεται σε επιφανειακή θέση (αμέσως κάτω από το δέρμα) και να έχει μεγάλη ροή, ώστε να παρακεντάται εύκολα και με ασφάλεια.

Επιστροφή

Τι περιλαμβάνει η εγχείρηση;

Ο αγγειοχειρουργός θα προσπαθήσει να βρει κατάλληλη επιφανειακή φλέβα στα άνω μέλη σας (στους πήχεις ή τους βραχίονες), στην οποία να δημιουργήσει μεγάλη ροή αίματος ράβοντάς την κατάλληλα με μια γειτονική αρτηρία. Αυτή η άμεση επικοινωνία αρτηρίας-φλέβας λέγεται fistula (φίστουλα).

Όμως, αν οι φλέβες σας είναι πολύ λεπτές ή έχουν πάθει ουλώδεις στενώσεις από προηγούμενες φλεβοκεντήσεις, ο αγγειοχειρουργός πιθανότατα θα χρειαστεί να εμφυτεύσει κάτω από το δέρμα σας ένα μόσχευμα (σωλήνα από πλαστικό ή άλλο υλικό), το ένα άκρο του οποίου θα συρράψει με μια αρτηρία και το άλλο με μια φλέβα, ώστε να υπάρχει μεγάλη ροή αίματος μέσα σε αυτό.

Αν τα άνω μέλη κριθούν ακατάλληλα για τέτοια επέμβαση, μπορεί αυτή να γίνει στο μηρό ή πολύ σπάνια σε άλλες θέσεις.

Επιστροφή

Υπάρχουν άλλες προϋποθέσεις για να μπορέσει να γίνει τέτοια εγχείρηση;

Εκτός από κατάλληλη φλέβα, πρέπει να έχετε και κατάλληλη αρτηρία, που να μην έχει σοβαρή ασβέστωση στο τοίχωμά της, ενώ πρέπει να είναι φυσιολογική και η συνολική αρτηριακή κυκλοφορία του μέλους (δηλαδή, να μην υπάρχουν σημαντικές στενώσεις στις αρτηρίες του μέλους), αλλιώς αυξάνει ο κίνδυνος μετά την εγχείρηση να μειωθεί τόσο πολύ η κυκλοφορία στο μέλος αυτό (“υποκλοπή με ισχαιμία”) ώστε να νεκρωθούν τα δάκτυλα.

Επίσης, ο αγγειοχειρουργός θα είναι επιφυλακτικός να εμφυτεύσει μόσχευμα αν έχετε ενεργό λοίμωξη κάπου στο σώμα σας, λόγω του κινδύνου μόλυνσης του μοσχεύματος. Αν συμβεί λοίμωξη του μοσχεύματος, θα πρέπει αυτό να αφαιρεθεί.

Επιστροφή

Πριν από την επέμβαση

Πριν αποφασίσει τη θέση όπου θα γίνει η επέμβαση, ο αγγειοχειρουργός θα σας εξετάσει και ενδέχεται να ζητήσει να κάνετε υπερηχογράφημα triplex για χαρτογράφηση των φλεβών του μέλους, και σπανιότερα φλεβογραφία ή ψηφιακή αρτηριογραφία. Επίσης θα σας πει αν χρειάζεται να έχετε διακόψει εγκαίρως κάποιο φάρμακο που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αιμορραγίας.

Επιστροφή

Εισαγωγή στο νοσοκομείο

Η εισαγωγή συνήθως γίνεται το πρωί της ημέρας της εγχείρησης. Πρέπει να είστε νηστικός για 6 ώρες πριν την ώρα της εγχείρησης, αλλά μπορείτε να έχετε πάρει ελαφρύ πρωινό νωρίς το πρωί, αν η εγχείρηση προβλέπεται να γίνει μετά το μεσημέρι.

Όταν κάνετε την εισαγωγή θα είναι πολύ χρήσιμο να κρατάτε ένα ενημερωτικό σημείωμα από το νεφρολόγο σας με όλα τα φάρμακα που παίρνετε ή τυχόν γνωστές αλλεργίες σας, καθώς και τις πρόσφατες εξετάσεις αίματος (περιλαμβανομένων των αντιγόνων ιών), ακτινογραφία θώρακος και καρδιολογικό έλεγχο. Θα σας ζητηθεί να υπογράψετε ένα έντυπο ότι κατανοείτε το σκοπό της επέμβασης, ποιες είναι οι ενδεχόμενες επιπλοκές της και ότι συγκατατίθεστε να γίνει.

Επιστροφή

Η εγχείρηση

Η εγχείρηση γίνεται με τοπική αναισθησία, όμως μερικές φορές μπορεί ο αγγειοχειρουργός να ζητήσει από τον αναισθησιολόγο να σας δώσει καταστολή ή σπανιότερα γενική αναισθησία.

Ο αγγειοχειρουργός θα επιλέξει το κατάλληλο μέλος (παραδείγματος χάριν, αν είστε δεξιόχειρας θα προτιμηθεί το αριστερό άνω μέλος) και την ακριβή θέση της τομής ή των τομών. Αφού βρει κατάλληλη επιφανειακή φλέβα, θα την αναστομώσει (συρράψει) με μια γειτονική αρτηρία χρησιμοποιώντας ένα πολύ λεπτό ράμμα. Αυτή η άμεση επικοινωνία αρτηρίας-φλέβας (και κατ’ επέκταση η ίδια η φλέβα) λέγεται fistula. Ως αποτέλεσμα, οι αρτηρίες θα φέρνουν επιπλέον αίμα που θα ρέει μέσα στη fistula, ενώ βέβαια αίμα θα εξακολουθήσει να ρέει και προς το χέρι. Η φλέβα θα αρχίσει να διατείνεται και το τοίχωμά της να ωριμάζει (σκληραίνει), διαδικασία η οποία θα ολοκληρωθεί στους επόμενους μήνες, αλλά συνήθως μπορεί να παρακεντηθεί με τις μεγάλες βελόνες αιμοκάθαρσης σε 5-6 εβδομάδες. Αν όμως δεν ωριμάσει εντός λογικού χρονικού διαστήματος, π.χ. 3 μηνών, πιθανότατα θα χρειαστείτε νέα επέμβαση.

Αν δεν μπορεί να γίνει fistula, θα εμφυτευτεί μόσχευμα στον πήχη, το βραχίονα ή σπανιότερα το μηρό σας. Το μόσχευμα συρράπτεται μεταξύ μιας αρτηρίας και μιας φλέβας με λεπτό ράμμα και συνήθως μπορεί να παρακεντηθεί εντός 2 εβδομάδων.

Γενικά βέβαια είναι προτιμότερο να γίνει fistula, που είναι πιο ανθεκτική σε λοιμώξεις και έχει καλύτερη μαχροχρόνια βατότητα, όμως όταν οι φλέβες είναι ακατάλληλες το μόσχευμα είναι πολύ καλή εναλλακτική λύση.

Επιστροφή

Τι να περιμένω μετά την εγχείρηση – Οδηγίες

  • Μετά την εγχείρηση πρέπει να διατηρείτε το χειρουργημένο μέλος σε ανάρροπη θέση για να μειωθεί ο πόνος και το οίδημα (πρήξιμο). Πάρετε παυσίπονα αν χρειαστείτε
  • Λίγος πόνος ή πρήξιμο είναι συχνά και δεν ανησυχούν εφόσον μειώνονται. Όμως, αν αυτά χειροτερεύουν πρέπει να το αναφέρετε αμέσως στον ιατρό σας, όπως βέβαια και αν παρουσιαστεί πυρετός ή αν το τραύμα βγάζει υγρά ή αιμορραγεί
  • Διατηρείστε την τομή στεγνή μέχρι να αφαιρεθούν τα ράμματα
  • Αποφύγετε να σηκώσετε βάρος πάνω από 8 kg με το χειρουργημένο μέλος ή να ασκήσετε μεγάλη δύναμη μ’ αυτό, όπως πχ σκάβοντας
  • Κάνετε ασκήσεις για να “δυναμώσετε” τη fistula, ώστε να γίνεται η αιμοκάθαρση γρηγορότερα και καλύτερα. Ο ιατρός θα σας συστήσει να σφίγγετε ένα μαλακό αντικείμενο συχνά με το χειρουργημένο χέρι
  • Μπορεί στην αρχή να αισθάνεστε μούδιασμα ή ψυχρότητα στο χέρι με τη fistula. Αυτά τα ενοχλήματα συνήθως υποχωρούν σε μερικές εβδομάδες. Αν όμως επιμείνουν, αναφέρετέ το στον ιατρό σας, επειδή μπορεί να οφείλονται σε μειωμένη κυκλοφορία στο μέλος αυτό (“σύνδρομο υποκλοπής) και να κινδυνεύουν να νεκρωθούν τα δάκτυλα
  • Τα μοσχεύματα ωριμάζουν για παρακέντηση γρηγορότερα από τις fistulae, όμως έχουν το μειονέκτημα ότι είναι πιο ευάλωτα σε λοιμώξεις και γενικώς διαρκούν λιγότερο. Βέβαια με καλή φροντίδα σε μερικά άτομα μπορεί να κρατήσουν για αρκετά έτη
  • Εννοείται ότι μέχρι να μπορέσετε να παρακεντηθείτε στη νέα σας αγγειακή προσπέλαση, μπορεί να χρειαστείτε να κάνετε αιμοκάθαρση από κεντρικό φλεβικό καθετήρα

Επιστροφή

Υπάρχουν επιπλοκές;

Οι δυνητικές επιπλοκές περιλαμβάνουν:

  • αιμορραγία
  • λοίμωξη
  • στένωση ή πλήρη απόφραξη με θρόμβωση της προσπέλασης
  • οίδημα του άκρου
  • νευροπάθεια
  • “ισχαιμικό σύνδρομο υποκλοπής” που σχολιάστηκε παραπάνω
  • δημιουργία ανευρύσματος

Επιστροφή

Πώς μπορώ να βοηθήσω τον εαυτό μου;

Η προστασία της αγγειακής προσπέλασης έχει τεράστια σημασία για σας.

  • Ελέγξτε μερικές φορές καθημερινά ότι λειτουργεί. Πρέπει να μπορείτε να ψηλαφάτε το “ροίζο”. Ο ιατρός ή το προσωπικό της ΜΤΝ θα πρέπει να σας δείξουν πώς να το κάνετε
  • Παρακολουθείστε μήπως υπάρχει πρήξιμο ή αιμορραγία μετά την αιμοκάθαρση
  • Καθαρίζετε με επιμέλεια το μέλος
  • Μη μεταφέρετε βαριά αντικείμενα με το χέρι της προσπέλασης
  • Μην κοιμάστε σ’ αυτό το πλάι
  • Μη φοράτε πιεστικά ρούχα σ’ αυτό το μέλος
  • Μην αφήνετε κανένα να σας μετρήσει την πίεση σ’ αυτό το μέλος, να προσπαθήσει να πάρει αίμα ή να χορηγήσει φάρμακα στις φλέβες αυτού του μέλους
  • Μη βάζετε κρέμες ή λοσιόν πάνω στην προσπέλαση – εκτός βέβαια από την κρέμα Emla ως τοπικό αναισθητικό 1-5 ώρες πριν από τις παρακεντήσεις

Επιστροφή

ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ

Τελευταία ενημέρωση 09/09/2016