Επικοινωνια
με e-mail »
ηρακλειο κρητησ
2810 282123
giatroi Αγγειακές Παθήσεις

Ανεύρυσμα ιγνυακής αρτηρίας

Αυτή η ενημέρωση δε σκοπεύει να υποκαταστήσει την επαγγελματική ιατρική πληροφόρηση, διάγνωση και θεραπεία. Οι ασθενείς που διαβάζουν άρθρα σ’ αυτή την ιστοσελίδα πρέπει να αξιολογήσουν τις πληροφορίες προσεκτικά με τη βοήθεια του θεράποντα ιατρού τους.

Τι είναι το ανεύρυσμα της ιγνυακής αρτηρίας και πού οφείλεται;

popliteal aneurysmΗ κεντρική αρτηρία που τροφοδοτεί με αίμα το κάτω άκρο περνάει πίσω από το γόνατο, και το τμήμα της στο ύψος αυτό ονομάζεται ιγνυακή αρτηρία. Η ιγνυακή αρτηρία είναι η περιφερική αρτηρία που συχνότερα εμφανίζει ανεύρυσμα. Με τον όρο ανεύρυσμα εννοούμε μια διόγκωση σαν εξόγκωμα σε μια αδύναμη περιοχή του τοιχώματος μιας αρτηρίας, η διάμετρος της οποίας να έχει ξεπεράσει κατά 1,5 φορά το φυσιολογικό εύρος της αρτηρίας. Γενικά, θεωρούμε ότι η ιγνυακή αρτηρία παρουσιάζει ανεύρυσμα, όταν η διάμετρός της ξεπερνάει τα 10-12 mm. Το τοίχωμα της αρτηρίας στην ανευρυσματική περιοχή θα συνεχίζει να εξασθενεί και το ανεύρυσμα βαθμιαία να μεγαλώνει.

Στο 50% των περιπτώσεων, το ανεύρυσμα ιγνυακής αρτηρίας είναι αμφοτερόπλευρο. Αρκετοί ασθενείς με ανεύρυσμα ιγνυακής αρτηρίας έχουν και ανεύρυσμα στην κοιλιακή αορτή.

Το ανεύρυσμα της ιγνυακής αρτηρίας συνήθως δημιουργείται επί εδάφους αθηρωματικής εκφύλισης του αρτηριακού τοιχώματος. Είναι πολύ συχνότερο σε άνδρες και μάλιστα ηλικίας άνω των 60 ετών και καπνιστές. Όμως υπάρχουν και άλλες αιτίες, όπως η παγίδευση της ιγνυακής αρτηρίας (όπου μπορεί να εμφανιστεί μεταστενωτικό ανεύρυσμα) και τα σύνδρομα Marfan και Ehlers-Danlos (στα οποία συνυπάρχουν και άλλες διαταραχές). Τέλος, υπάρχουν τα ψευδοανευρύσματα της ιγνυακής αρτηρίας, τα οποία μπορεί να οφείλονται σε λοίμωξη (οπότε ονομάζονται μυκωτικά ανευρύσματα) ή σε τραυματισμό του τοιχώματος της αρτηρίας.

Επιστροφή

Ποιες μπορεί να είναι οι συνέπειες του ανευρύσματος ιγνυακής αρτηρίας; Τι συμπτώματα προκαλεί;

Συχνά δημιουργείται θρόμβος στην επιφάνεια του ανευρυσματικού τοιχώματος της αρτηρίας προς τον αυλό της, ο οποίος μπορεί να διασκορπίζεται προς τις μικρότερες αρτηρίες του κάτω άκρου και να τις αποφράξει (δηλαδή, να τις κλείσει εντελώς), ενώ μπορεί να αποφράξει και την ίδια την ιγνυακή αρτηρία. Ο κίνδυνος σε αυτές τις περιπτώσεις είναι να μειωθεί πολύ η κυκλοφορία προς το πόδι και να απειληθεί σοβαρά η βιωσιμότητά του, λόγω ισχαιμικής νέκρωσης (γάγγραινας).

Λιγότερα από τα μισά (<50%) από τα ανευρύσματα ιγνυακής αρτηρίας προκαλούν συμπτώματα.

Τα συνηθέστερα συμπτώματα είναι (i) διαλείπουσα χωλότητα, εφόσον η ισχαιμία (δηλαδή, η μείωση της κυκλοφορίας) συμβαίνει βαθμιαία σε χρόνια βάση, ή (ii) οξεία ισχαιμία με αιφνίδιας έναρξης σοβαρό πόνο στο πόδι, εάν τα φαινόμενα συμβούν πιο απότομα. Σε σπανιότερες περιπτώσεις, το ανεύρυσμα ιγνυακής αρτηρίας – ειδικά αν μεγαλώσει αρκετά – μπορεί να ραγεί («σκάσει») και να αιμορραγήσει δημιουργώντας ένα μεγάλο αιμάτωμα στο κάτω άκρο ή να πιέζει λόγω του μεγέθους του, χωρίς να έχει ραγεί, τη γειτονική ιγνυακή φλέβα ή το γειτονικό νεύρο, προκαλώντας οίδημα ή μούδιασμα του άκρου, αντιστοίχως.

Επιστροφή

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Με την κλινική εξέταση του κάτω άκρου, ψηλαφητικά (πίσω από το γόνατο) ο έμπειρος αγγειοχειρουργός είναι σε θέση να υποπτευθεί την ύπαρξη ανευρύσματος ιγνυακής αρτηρίας. Η διάγνωση βέβαια θεμελιώνεται με απεικονιστική εξέταση, όπως με υπερηχογραφία triplex ή με αξονική αγγειογραφία, με την οποία μάλιστα μελετώνται λεπτομερέστερα τα ανατομικά μορφολογικά χαρακτηριστικά του ανευρύσματος, ώστε να σχεδιαστεί η καταλληλότερη επέμβαση διόρθωσής του.

Επιστροφή

Πότε χρειάζεται θεραπεία το ανεύρυσμα ιγνυακής αρτηρίας και πώς γίνεται;

Πιστεύουμε ότι όλα τα ανευρύσματα της ιγνυακής αρτηρίας τα οποία προκαλούν συμπτώματα πρέπει να αντιμετωπίζονται με την κατάλληλη επέμβαση, καθώς και όσα ανευρύσματα – ενώ δεν προκαλούν συμπτώματα – έχουν ξεπεράσει σε διάμετρο τα 2 cm. Τούτο, επειδή αν προκληθεί οξεία ισχαιμία στο κάτω άκρο από αρτηριακή θρόμβωση σχετιζόμενη με το ανεύρυσμα, ο κίνδυνος μείζονος ακρωτηριασμού του άκρου είναι σημαντικός.

Οι τεχνικές δυνατότητες εξαρτώνται κυρίως από τα ανατομικά μορφολογικά χαρακτηριστικά του ανευρύσματος. Οι διαθέσιμες τεχνικές σήμερα είναι με:

  • ανοικτή εγχείρηση, που μπορεί να γίνει (i) με μηροϊγνυακή αρτηριακή παράκαμψη (χρησιμοποιώντας φλεβικό μόσχευμα) και απολίνωση της αρτηρίας κεντρικότερα και περιφερικότερα της ανευρυσματικής αλλοίωσης ή (ii) με τοποθέτηση μοσχεύματος ενδοανευρυσματικά (inlay τεχνική, όπως γίνεται στην εγχείρηση για ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής). Η ανοικτή επέμβαση είναι προτιμότερη στις περισσότερες περιπτώσεις ανευρύσματος ιγνυακής αρτηρίας
  • ενδοαγγειακή επέμβαση με την εισαγωγή επικαλυμένου μοσχεύματος [covered stent] διαδερμικά, δηλαδή με τον τρόπο που γίνεται η αγγειοπλαστική/ τοποθέτηση stent

Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρησιμεύσει συμπληρωματικά η (προεγχειρητική ή διεγχειρητική) ενδοαρτηριακή θρομβόλυση με στόχο τον καθαρισμό των περιφερικότερων αρτηριών από διασκορπισμένο θρόμβο.

Ο αγγειοχειρουργός είναι ο μόνος ιατρός ικανός να προσφέρει όλους τους τύπους θεραπείας ανευρύσματος ιγνυακής αρτηρίας και θα σας εξηγήσει ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος στη δική σας περίπτωση.

Επιστροφή

Υπάρχουν επιπλοκές των επεμβάσεων;

Κίνδυνοι υπάρχουν σε κάθε επεμβατική ιατρική πράξη, αλλά αυτοί ελαχιστοποιούνται όταν η επέμβαση γίνεται από καλά εκπαιδευμένο αγγειοχειρουργό που εξειδικεύεται σε τέτοιες εγχειρήσεις. Αυτός θα συζητήσει μαζί σας τα οφέλη από την επέμβαση και τις δυνητικές επιπλοκές της.

Στην ανοικτή επέμβαση μπορεί να συμβεί οίδημα του χειρουργημένου μέλους (αρκετά συχνό και δεν αποτελεί απαραίτητα επιπλοκή), μόλυνση του τραύματος (και να χρειαστούν αντιβιοτικά), συλλογή ή διαρροή υγρού (λέμφου) από το τραύμα (όμως αυτή συνήθως αποκαθίσταται από μόνη της μέσα σε λίγες εβδομάδες). Σοβαρές – αλλά ευτυχώς σπάνιες – επιπλοκές είναι η λοίμωξη του μοσχεύματος, η αιμορραγία ή η θρόμβωσή του, και μπορεί να απαιτήσουν νέα εγχείρηση, ενώ μπορεί τελικά να οδηγήσουν σε ακρωτηριασμό. Σε κάθε μεγάλη εγχείρηση, υπάρχει κίνδυνος να συμβούν αναπνευστικά προβλήματα (ειδικά σε καπνιστές), έμφραγμα μυοκαρδίου ή εγκεφαλικό επεισόδιο. Όλες αυτές οι επιπλοκές είναι σπάνιες με τα προληπτικά μέτρα που λαμβάνουμε.

Επιπλοκές της ενδοαγγειακής θεραπείας μπορεί να είναι εξασθένηση του αρτηριακού τοιχώματος, αιμορραγία, δημιουργία αιματώματος ή διαχωρισμός της αρτηρίας. Επιπλέον, μπορεί να προκληθούν αποφράξεις στις αρτηρίες περιφερικότερα του ανευρύσματος αν αποσπαστούν θρόμβοι/συντρίμματα. Αν αυτές οι αποφράξεις είναι σοβαρές, μπορεί να χειροτερέψει η κυκλοφορία. Σε 1-2% των περιπτώσεων μπορεί να απαιτηθεί αντιμετώπιση στο χειρουργείο. Η λοίμωξη τραύματος είναι σπάνια. Σπανίως συμβαίνουν αλλεργικές αντιδράσεις στο σκιαγραφικό. Αν έχετε άλλα ιατρικά προβλήματα, όπως στηθάγχη ή βρογχίτιδα/ άσθμα, μπορεί να συμβεί παροξυσμός τους, αλλά αυτός πολύ σπάνια είναι σοβαρός. Αν έχετε σακχαρώδη διαβήτη ή νεφροπάθεια υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος να πάθετε επιπλοκές από το σκιαγραφικό, όπως νεφρική ανεπάρκεια. Για το λόγο αυτό προληπτικώς μπορεί να χορηγηθούν ενδοφλέβια υγρά από την προηγουμένη ημέρα.

Επιστροφή

Πώς μπορώ να βοηθήσω τον εαυτό μου;

Για να αποσοβήσετε το ενδεχόμενο να προκληθεί μεγαλύτερη βλάβη γενικά στις αρτηρίες σας, θα πρέπει να:

  • Διακόψετε εντελώς το κάπνισμα, αν καπνίζετε. Αν συνεχίσετε το κάπνισμα, θα προκαλέσετε μεγαλύτερη βλάβη στις αρτηρίες σας με κίνδυνο για καρδιακά και εγκεφαλικά επεισόδια και περαιτέρω προβλήματα στην κυκλοφορία των ποδιών σας
  • Αυξήστε τη σωματική δραστηριότητα και άσκηση, ειδικά την αερόβια, όπως είναι το περπάτημα
  • Διατηρείτε το βάρος σας στα φυσιολογικά επίπεδα
  • Καταναλώνετε τροφές χαμηλής περιεκτικότητας σε ζωικό λίπος
  • Παίρνετε σωστά τη φαρμακευτική σας αγωγή για ρύθμιση υπέρτασης, σακχαρώδη διαβήτη κλπ

Επιστροφή

Τελευταία ενημέρωση 09/09/2018